ალბათ ყოფილი პრეზიდენტის მხოლოდ უახლოეს თანამებრძოლებს ძალუძთ სრულად გაიზიარონ მიხეილ სააკაშვილის ტკივილი. საქართველოს პრეზიდენტი სრულად დაუფასებლად ტოვებს თანამდებობას თბილისში, მაგრამ ჩვენი აზრით ისტორია მას ბევრად უფრო აღმატებულად შეაფასებს.
ამ კავკასიური რესპულიკის 10 წლიანი მართველობის დროს სააკაშვილმა ბევრი შეცდომაც დაუშვა, მაგრამ უმთავრესი რაღაცეები ბოლომდე სწორად გააკეთა. მას შემდეგ 36 წლის ასაკში ნიუ-ორკის კოლუმბიის უნივერსიტეტის იურიდიულ ფაკულტეტ დამთვრებული სათავეში ჩუდგა მშვიდობიან ვარდების რევოლუციას, მან ჩაჰბერა ახალი ენერგია და იდეები ომებით განადგურებულ პატარა ქვეყანას, რომელიც ცდილობდა თავი გადაერჩინა რუსეთის წნეხის ქვეშ.
მან მთლიანად გამოცვალა პოლიცია და ამოძირკვა კორუფციის კულტურა. ისე გაადვილა ბიზნესის დაწყება და პატიოსნად კეთება, რომ ათიათასობით რადიუსში, საქართველო ამ მხრივ ყველას ჯობდა, საქართველოს ეკონომიკა იზრდებოდა. მან თქვა, რომ საქართველო შევიდოდა ნატოსა და ევროკავშირში. „დემოკრატია ნიშნავს ყოველდღე გააუმჯობესო გუშინდელი შედეგი, თორემ ჩამორჩენა გარდაუვალია“,- გვითხრა მან 2007 -ში - „სხვა გზა უბრალოდ არ არსებობს“.
სააკაშვილი ძალიან სუსტი დემოკრატიული ტრადიციების მქონე ერის ქარიზმატული ლიდერი იყო და შეეძლო ზედმეტად მკაცრიც ყოფილიყო. 2007 წელს მან ზედმეტი რეაქცია მისცა ქუჩის პროტესტებს და ერთ-ერთი ტელეარხი დახურა. მან გაუძლო 2008 წლის ომს რუსეთთან, თუმცა ამ ომის შემდეგ ალბათ უკიდურესად გაძნელდა ორი რეგიონის უკან დაბრუნება.
ათწლიანი მმართველობა ბოლოს ხალხს მობეზრდა მილიარდერი ბიძინა ივანიშვილის „ქართული ოცნების“ პარტიამ დაამარცხა სააკაშვილის მართველი პარტია საპარლამენტო არჩევნებზე.
ივანიშვილი ძალიან ღვარძლიანი გამარჯვებული აღმოჩნდა, მოუწოდა რა სააკაშვილს, გადამდგარიყო და რამდენიმე მისი მოკავშირე კორუფციის ბრალდებით დააკავა.
სააკაშვილი ამთავრებს თავის ორ საპრეზიდენტო ვადას და მესამედ, კონსტიტუციით ვერ იყრიდა კენჭს.
ქართველებმა ივანიშვილის მოკავშირე აირჩიეს პრეზიდენტად, მიხეილ სააკაშვილი დატოვებს პოსტს, როგორც საქართველოს ჯორჯ ვაშინგტონი, რომელმაც შეძლო დემოკრატიული გაეხადა ქვეყანა , იმ რეგიონში სადაც როგორც წესი არჩეული ლიდერები დიქტატორები ხდებიან. ივანიშვილმა პატივი უნდა სცეს ამ დიდ მიღწევას და შეინარჩუნოს საქართველო, როგორც მთელი რეგიონისთვის სანიმუშო ქვეყანა, მათ შორის, პოლიტიკურ შურისძიებაზე უარის თქმის გზით.
The Wall Street Journal
Georgia's Washington
Saakashvili oversaw a democratic transition in Putin's backyard.
Perhaps only a fellow member of the former president's club can appreciate Mikheil Saakashvili's pain. Georgia's president is leaving power in Tbilisi unpopular and unappreciated, but we think history will be a kinder judge.
In 10 years running the Caucasus republic, Mr. Saakashvili made many mistakes but got the big things right. At 36 years of age, the Columbia Law grad led the peaceful and democratic Rose Revolution in 2003. He brought energy and ideas to a small war-ravaged nation struggling to survive under Russia's heavy paw.
He fired the traffic police and rooted out a culture of petty corruption. He made it easier to start a business and make an honest buck than in any place within several time zones. Georgia's economy grew 6% on average during his tenure. He said Georgia belonged in NATO and the EU. "Democracy means constantly outperforming yourself or you are out on your backside," he told us in 2007. "That's as it should be."
As a charismatic leader of a nation with shallow democratic traditions, Mr. Saakashvili could be heavy-handed. He overreacted to antigovernment protests in 2007, shutting down a national television channel. He survived a war with Vladimir Putin's Russia in 2008, but the fight probably cost Georgia any chance of reclaiming two breakaway regions.
After a decade in power, he wore out his welcome. A billionaire foe, Bidzina Ivanishvili, built the opposition Georgia's Dream movement, which routed Mr. Saakashvili's ruling party in last year's parliamentary elections. Mr. Ivanishvili has proven to be a sore winner, calling on the president to resign and jailing several of Mr. Saakashvili's allies on corruption charges.
Mr. Saakashvili has now served out his second and last constitutionally allowable five-year term. On Sunday Georgians elected a new president who is an Ivanishvili ally. Mikheil Saakashvili will leave office as Georgia's George Washington, having nurtured a transition to democracy in a region where elected leaders too often turn into dictators. Mr. Ivanishvili can start to honor this achievement and keep Georgia as a regional model by dropping his political vendetta.
